Styl Arts and Crafts, który rozkwitł w Wielkiej Brytanii pod koniec XIX wieku, wywarł znaczący wpływ nie tylko na architekturę i rzemiosło, ale także na sztukę ogrodową. Jego kluczową postacią, której wizja i praktyczne podejście ukształtowały ten nurt, była Gertrude Jekyll. Jej ogrody, charakteryzujące się naturalnością, harmonijnym połączeniem roślin i architektury oraz dbałością o detale, do dziś stanowią inspirację dla miłośników pięknych przestrzeni.
Filozofia Arts and Crafts w ogrodzie
Podstawą filozofii Arts and Crafts było powrót do natury, docenienie rzemiosła i indywidualnego podejścia. W odniesieniu do ogrodnictwa oznaczało to odrzucenie formalnych, geometrycznych założeń na rzecz bardziej organicznych, swobodnych kompozycji. Celem było stworzenie przestrzeni, która odzwierciedlałaby naturalne piękno krajobrazu, jednocześnie będąc funkcjonalną i estetyczną. Gertrude Jekyll była mistrzynią w przenoszeniu tych idei do praktyki ogrodowej, tworząc ogrody, które wydawały się być częścią otaczającej przyrody, a nie narzuconym elementem.
Naturalność i swoboda kompozycji
Ogrody w stylu Arts and Crafts, a w szczególności te projektowane przez Gertrude Jekyll, charakteryzowały się naturalnym układem rabat, które często miały miękkie, faliste linie. Zamiast sztywnych geometrycznych form, preferowano swobodne grupy krzewów i bylin, które tworzyły wrażenie spontanicznego wzrostu. Gertrude Jekyll kładła duży nacisk na dobór roślin, często stosując masowe nasadzenia, które tworzyły efektowne plamy koloru i tekstury. Jej słynne „kolorowe rabaty” były mistrzowskim połączeniem różnych gatunków, harmonijnie współgrających ze sobą.
Kluczowe elementy ogrodów Gertrude Jekyll
Twórczość Gertrude Jekyll jest bogata w charakterystyczne elementy, które definiują styl Arts and Crafts w ogrodnictwie. Zrozumienie tych komponentów pozwala na odtworzenie tej wyjątkowej estetyki w domowym ogrodzie.
Rola kamienia i drewna
W ogrodach Gertrude Jekyll kamień i drewno odgrywały kluczową rolę jako materiały budowlane i dekoracyjne. Kamienne murki, często porośnięte mchem, dodawały ogrodowi charakteru i wieku, tworząc wrażenie harmonii z naturą. Drewniane ławki, altany i pergole, wykonane z naturalnych materiałów, stanowiły integralną część krajobrazu, zachęcając do odpoczynku i kontemplacji. Gertrude Jekyll często wykorzystywała lokalne kamienie i drewno, podkreślając związek ogrodu z jego otoczeniem.
Bogactwo roślinności i kolorystyka
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych aspektów ogrodów Gertrude Jekyll jest bogactwo roślinności i mistrzowskie wykorzystanie kolorów. Jej rabaty były starannie zaplanowane pod względem sezonowości kwitnienia, zapewniając piękno przez cały rok. Gertrude Jekyll była pionierką w stosowaniu programów kolorystycznych, tworząc sekcje ogrodu zdominowane przez określone barwy, np. „czerwony ogród” czy „niebiesko-biały ogród”. Stosowała masowe nasadzenia bylin, takich jak liliowce, irysy, floksy czy rudbekie, które tworzyły gęste, kwitnące dywany.
Tworzenie ogrodu w stylu Arts and Crafts
Chociaż stworzenie ogrodu w stylu Arts and Crafts inspirowanego pracami Gertrude Jekyll wymaga pewnego zaangażowania, jest to cel jak najbardziej osiągalny. Kluczem jest zrozumienie jej zasad i adaptacja ich do własnych warunków.
Projektowanie z myślą o funkcji i estetyce
Projektując ogród w stylu Arts and Crafts, należy pamiętać o połączeniu funkcji z estetyką. Przestrzeń powinna być nie tylko piękna, ale także praktyczna. Gertrude Jekyll często włączała do swoich projektów ogrody warzywne i ziołowe, które były równie starannie zaprojektowane jak ogrody ozdobne. Ważne jest, aby stworzyć różnorodne strefy, od bardziej intymnych zakątków po otwarte przestrzenie do wypoczynku. Ścieżki ogrodowe, często wykonane z naturalnych materiałów, takie jak żwir czy kamień, powinny prowadzić przez ogród, odkrywając jego kolejne piękna.
Dobór roślinności i pielęgnacja
Wybierając rośliny do ogrodu w stylu Arts and Crafts, warto postawić na gatunki, które były popularne w okresie rozkwitu tego stylu, a także te, które naturalnie wpisują się w jego estetykę. Byliny, krzewy kwitnące i pnącza odgrywają kluczową rolę. Róże, zwłaszcza te historyczne odmiany, są nieodłącznym elementem ogrodów Gertrude Jekyll. Ważna jest również pielęgnacja, która powinna być prowadzona w sposób minimalizujący ingerencję w naturalny wzrost roślin. Ściółkowanie, przycinanie i usuwanie chwastów to podstawowe zabiegi, które pomogą utrzymać ogród w dobrej kondycji.
Ogrody w stylu Arts and Crafts, dzięki wizji i pracy Gertrude Jekyll, stanowią ponadczasowe źródło inspiracji. Ich naturalność, harmonia i dbałość o detale sprawiają, że są to przestrzenie, które nadal potrafią zachwycić i ukoić duszę.
